Rodzaje chmur obliczeniowych – dla jakich usług biznesowych są przeznaczone?

Chmura obliczeniowa (ang. cloud computing) obejmuje kilka modeli przetwarzana danych. Każdy z nich służy innym celom i jest stosowany w odmiennych uwarunkowaniach. Każdy też daje dostęp do różnych usług biznesowych.

Podstawowy podział chmury obliczeniowej pozwala wyróżnić jej trzy rodzaje: chmurę publiczną, prywatną i hybrydową.

Chmura publiczna – wszyscy z niej korzystamy

Chmurę publiczną charakteryzuje swobodny i otwarty dostęp dla wszystkich zainteresowanych nią użytkowników. Aby z niej korzystać, wystarczy dowolne urządzenie połączone z Internetem. Chmura istnieje dzięki serwerom i centrom przetwarzania danych połączonym ze sobą w globalnej sieci. Z punktu widzenia użytkowników jest to infrastruktura zewnętrzna, czyli taka, za której utrzymanie odpowiadają inne podmioty. Dzięki chmurze możliwe jest udostępnianie i wykorzystywanie zewnętrznych zasobów obliczeniowych komputerów oraz pamięci dysków, z których korzysta się za pośrednictwem przeglądarki internetowej, albo dedykowanych aplikacji instalowanych na urządzeniach użytkowników. W praktyce dostęp do mocy obliczeniowych chmury z jednej strony pozwala twórcom oprogramowania rozwijać różnego rodzaju usługi, a z drugiej strony daje użytkownikom możliwości korzystania z tych usług.

Chmura publiczna oferuje bardzo szeroki zakres usług kierowanych bezpośrednio do firm i organizacji, ale także do zwykłych ludzi nieprowadzących działalności biznesowej. Wiele tego rodzaju usług jest bezpłatnych lub też pewne wybrane funkcjonalności usług komercyjnych mogą być udostępniane bez żadnych opłat.

Najbardziej rozpowszechnione usługi z chmury publicznej, z których korzysta zdecydowana większość użytkowników Internetu, to poczta elektroniczna oraz wirtualne dyski do przechowywania danych i archiwizacji plików. W okresie pandemii prawdziwy rozkwit przeżyły także inne usługi online, takie jak platformy do zdalnego prowadzenia spotkań czy narzędzia umożliwiające użytkownikom współdzielenie dokumentów i wspólną na nich pracę, bez potrzeby zapisywania kolejnych ich wersji na dyskach lokalnych.

Chmura prywatna, czyli dostęp reglamentowany

Chmurę prywatną od publicznej odróżnia przede wszystkim jej ograniczona dostępność – jest ona tworzona z myślą o ściśle określonych podmiotach lub grupach użytkowników. Infrastruktura budująca chmurę prywatną może mieć charakter wewnętrzny, jak i zewnętrzny. W przypadku wewnętrznej chmury prywatnej należy ona do danej organizacji, która na swój użytek samodzielnie ją utrzymuje i nią zarządza. W przypadku zewnętrznej chmury prywatnej infrastruktura należy do strony trzeciej, która wydziela część swoich zasobów na wyłączne potrzeby danej organizacji lub grupy użytkowników.

Chmury prywatne to przykład kompromisu między koniecznością odpowiedniego zabezpieczenia ważnych dla firmy czy organizacji danych, a potrzebą efektywnego działania i zapewnienia wygody użytkownikom. Tworzy się je więc ze względu na konieczność zachowania wysokiego poziomu ochrony przetwarzanych danych oraz zapewnienia działalności odpowiednich standardów bezpieczeństwa, na przykład określonych przez obowiązujące przepisy. Podmioty korzystające z chmur prywatnych najczęściej przetwarzają dane o charakterze niejawnym, wrażliwym lub krytycznym dla istnienia danej organizacji. Jednocześnie, pomimo ograniczenia dostępności, chmura prywatna wciąż oferuje całe spectrum korzyści biznesowych, takich jak możliwość szybkiego działania, wsparcie w pracy zdalnej i mobilności oraz różne inne formy współpracy wspomagające efektywność i wydajność jej użytkowników.

Z chmur prywatnych najczęściej korzystają organizacje, w których procesy przetwarzania danych są unormowane regulacjami prawnymi (instytucje z sektora ochrony zdrowia, instytucje finansowe, organizacje rządowe). Są to też firmy, które chcą zapewniać najwyższy poziom ochrony posiadanych informacji i którym zależy na utrzymaniu możliwie pełnej kontroli nad zasobami informacyjnymi (duże organizacje, firmy farmaceutyczne przetwarzające dane o pacjentach, firmy technologiczne, znaczący gracze w swoich branżach).

Chmury hybrydowe, czyli układ łączony

Chmura hybrydowa to połączenie chmury publicznej z prywatną. Innymi słowy jest to połączenie w ekosystemie IT danej organizacji elastycznych i wydajnych zasobów zewnętrznych z własnymi serwerami, na których przechowywane są dane pilniej strzeżone. Różne konfiguracje chmur hybrydowych stosowane są w organizacjach, które część swoich procesów mogą z powodzeniem realizować z wykorzystaniem usług dostępnych w chmurze publicznej (rozwiązanie dające oszczędności, wydajność i elastyczność), ale jednocześnie mają one potrzebę zapewnienia pewnym procesom lub danym określonego poziomu bezpieczeństwa. Dobrym przykładem zastosowania chmur hybrydowych jest sektor e-commerce. Wiele sklepów prowadzących sprzedaż online udostępnia informacje dotycząca oferty poprzez zasoby chmury publicznej, natomiast dane osobowe i bankowe klientów oraz dane z zamówień i transakcji finansowych przechowuje na własnych, odpowiednio zabezpieczonych serwerach.