Symfonia. Biznes gotowy na zmiany

Jak wdrożyć system ERP?

Inne tematy:

Szukaj informacji

Definicja

STIR (System Teleinformatyczny Izby Rozliczeniowej)

Co to jest STIR? 

System teleinformatyczny izby rozliczeniowej to jedno z kluczowych narzędzi wdrożonych przez rząd w celu przeciwdziałania przestępczości podatkowej, wyłudzeniom na gruncie podatku VAT i praniu brudnych pieniędzy. Jego zasady działania, w tym zasady współdziałania organów skarbowych z instytucjami finansowymi, reguluje od połowy stycznia 2018 r. ustawa o STIR z 24 listopada 2017 r.

Istotą działania STIR jest pośredniczenie w wymianie informacji elektronicznych między Krajową Administracją Skarbową (KAS) a instytucjami finansowymi – bankami i SKOK. Działa to w następujący sposób: STIR pobiera z banków dane finansowe przedsiębiorstw, w celu przeprowadzenia zautomatyzowanych analiz, na podstawie których dla poszczególnych przedsiębiorców ustalany jest poziom wskaźnika ryzyka.

Ciągłe poszukiwanie nieprawidłowości

Instytucje finansowe ustawowo są zobowiązane przekazywać do STIR dzienne zestawienia transakcji na rachunkach rozliczeniowych przedsiębiorców. W zamian otrzymują od STIR informację zwrotną w postaci codziennych aktualizacji wskaźnika ryzyka dla monitorowanych podmiotów. Pozwala to utrzymywać ciągły proces, w ramach którego STIR na bieżąco typuje firmy do wszczęcia kontroli podatkowej lub postępowania karno-skarbowego, a banki dysponują dodatkową informacją na temat wiarygodności swoich klientów. Mechanizmy analityczne pozwalają wykrywać nieprawidłowości finansowe noszące znamiona przestępstw lub wykroczeń skarbowych. W przypadku identyfikacji podmiotu o wysokim poziomie ryzyka STIR przekazuje informacje do KAS oraz do instytucji finansowych. W przypadku podejrzenia, że środki na rachunku bankowym przedsiębiorcy mogą pochodzić z przestępstwa skarbowego lub mieć z nim związek, bank lub SKOK może zablokować taki rachunek do 72 godzin, natomiast na wniosek szefa KAS rachunek może zostać zablokowany na okres do trzech miesięcy.

STIR monitoruje rachunki firmowe wszystkich tzw. podmiotów kwalifikowanych, czyli przedsiębiorstw, osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, osób fizycznych prowadzących działalność zarobkową na własny rachunek oraz innych jednostek organizacyjnych bez osobowości prawnej, które posiadają zdolność prawną.

Liczy się szybkość i automatyzacja na dużą skalę

W wyjaśnieniach dotyczących ustawy o STIR Ministerstwo Finansów przekonywało, że istotą systemu jest jego szybkie działanie i automatyczne wykrywanie operacji finansowych zmierzających do wyłudzania podatku VAT na dużą skalę – tzw. operacji karuzelowych, częstych transferów znacznych kwot między tymi samymi podmiotami, posługiwanie się pustymi fakturami itp. Już po paru miesiącach od uruchomienia systemu KAS zidentyfikowała tysiące podmiotów, które podlegają stałemu monitoringowi, a także zablokowała środki finansowe o wartości wielu milionów, pochodzące z wyłudzeń podatku. Dla firm, które prowadzą normalną działalność, funkcjonowanie STIR nie jest widoczne.

STIR nie monitoruje przepływów finansowych ani kont osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Oznacza to, że nie są monitorowane również transakcje realizowane pomiędzy rachunkami firmowymi a prywatnymi należącymi do osób fizycznych.