Wyzwania ponownego zapisu do PPK

Jeden z najważniejszych tematów kadrowych I kwartału 2023 roku

 

PPK: Nowe stare przepisy

Przypomnijmy, że z dniem 1 stycznia 2023 roku weszły w życie przepisy ustawy o pracowniczych planach kapitałowych dotyczące tzw. auto zapisu (art. 23 ust. 5 i 6). Trzeba wskazać, że to nie może być dla nikogo niespodzianką, gdyż te przepisy są w tej ustawie od samego początku, jedynie nasz ustawodawca zastosował wieloletnie vacatio legis. Przepisy te dotycząc tzw. auto zapisu do PPK.

Autozapis PPK zostanie i będzie ponawiany co 4 lata

Co niezwykle ważne, ten mechanizm autozapisu co 4 lata zostanie już z nami na dłużej. Po raz pierwszy będzie miał zastosowanie w roku 2023. Ale potem, jeśli ustawodawca niczego nie zmodyfikuje, to z wyzwaniem autozapisu będziemy się spotykać tak w roku 2027, 2031, 2035 i potem co kolejne 4 lata.

Obowiązki nałożone na pracodawców

Nowe przepisy nakładają praktycznie na wszystkie podmioty zatrudniające bez względu na ich wielkość mierzoną liczbą pracowników dwa obowiązki: obowiązek informacyjny oraz obowiązek administracyjny.

• Obowiązek informacyjny polega na tym, że pracodawcy muszą przypomnieć do końca lutego 2023 roku osobom u nich zatrudnionym, a nie uczestniczącym w PPK o tym, że osoby te zostaną zapisane do PPK. A od 1 marca 2023 roku zacznie się wyścig z czasem.
• Obowiązek administracyjny polega zaś na tym, że pracodawca będzie musiał zacząć naliczać wpłaty do PPK od 1 kwietnia 2023 roku w przypadku prawie każdej osoby zatrudnionej, która nie złożyła deklaracji o rezygnacji z wpłat do PPK.

 

Marzec 2023 miesiącem rezygnacji

Praktyczne znaczenie powyższego jest takie, że marzec 2023 roku będzie miesiącem przyjmowania przez pracodawców deklaracji o rezygnacji z wnoszenia wpłat do PPK. Żeby lekko utrudnić tę decyzję, którą jak do tej pory przy tworzeniu PPK podjęła już raz większość osób zatrudnionych w Polsce, to ustawodawca zastosował kilka trików:

• Po pierwsze, sam mechanizm autozapisu do PPK: jeśli pracownik nie zrobi nic (nie złoży deklaracji rezygnacji), to zostanie automatycznie uczestnikiem PPK.
• Po drugie, lekko utrudniona została sama rezygnacja. Jedynym okienkiem na dokonanie rezygnacji jest de facto marzec 2023 r., a to dlatego że trzeba tę deklarację złożyć wyłącznie na piśmie – więc wszelkie mailowe rozwiązania (poza podpisem kwalifikowanym) odpadają w przedbiegach.
• Po trzecie, sama treść deklaracji o rezygnacji z wnoszenia wpłat do PPK jest tak sformułowana, żeby zniechęcić do jej podpisania i złożenia. W dokumencie tym bowiem osoba zatrudniona deklaruje w istocie to, czego nie dostanie rezygnując z PPK.
• Ponadto ustawa o PPK zawiera przepisy karne, które penalizują nakłanianie do rezygnacji z oszczędzania w ramach PPK. Dlatego też pracodawcy muszą się mieć na baczności i bardzo uważać, aby komunikacja o PPK nie sprowadziła na nich kłopotów.

 

Czy warto dać się zapisać do PPK

Trzeba pamiętać, że krótkotkerminowy efekt uczestnictwa w PPK oznacza niższe wynagrodzenie „na rękę”. A ostatnią myślą polskich pracowników na początku 2023 r. jest obniżenie przychodów. Dzisiaj pracodawcy operują w warunkach szalejącej inflacji, wielu z nich ledwie wiąże koniec z końcem, coraz częściej mówi się o zwolnieniach, także grupowych, a przynajmniej o maksymalnym obniżaniu kosztów pracy.

Z drugiej strony – uczestnictwo w PPK to decyzja o horyzoncie długoterminowym. I o tym także powinni pamiętać, zarówno pracownicy, jak i pracodawcy. Co więcej, inwestowanie właśnie teraz, gdzie z uwagi na wszystkie plagi (epidemia, wojna, inflacja) wyceny papierów wartościowych są stosunkowo niskie, może być dobrym momentem na osiągnięcie dobrych wyników. Z PPK można również w każdej chwili zrezygnować, a więc może to być dobry pomysł, by dać się zapisać.

Spodziewany efekt autozapisu do PPK

Trudno prognozować, ile osób więcej stanie się uczestnikami PPK po automatycznym zapisie. Można założyć, że obecna liczba uczestników PPK nieznacznie wzrośnie. Natomiast założenia o magicznym rozkwicie PPK dzięki autozapisowi należy traktować raczej w kategoriach pobożnych życzeń.