Jak obliczyć, ile dni urlopu mi przysługuje? Wymiar urlopu wypoczynkowego

Z urlopu wypoczynkowego mogą korzystać wyłącznie osoby, które są zatrudnione na podstawie umowy o pracę. Wymiar tego urlopu może być różny w zależności od ilości przepracowanych przez danego pracownika lat oraz kilku innych czynników, o których mowa będzie w dalszej części.

Urlop wypoczynkowy – najważniejsze informacje

Ilość dni do wykorzystania w ramach urlopu wypoczynkowego jest wyliczana na podstawie stażu pracy danego pracownika, przy czym przez staż pracy należy rozumieć nie tylko ilość lat przepracowanych w danym miejscu pracy, ale też czas poświęcony na naukę. Osobom, których staż pracy wynosi poniżej 10 lat, przysługuje 20 dni urlopu wypoczynkowego na rok kalendarzowy, zaś tym, których staż pracy przekroczył 10 lat, przysługuje 26 dni urlopu wypoczynkowego.

Do stażu wlicza się okresy nauki zgodne z programem nauczania, zakończone odpowiednim świadectwem bądź dyplomem. I tak:

• za ukończenie zasadniczej szkoły zawodowej lub równorzędnej do stażu pracy wlicza się 3 lata;
• za ukończenie średniej szkoły zawodowej do stażu pracy doliczyć można nie więcej niż 5 lat;
• za ukończenie średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych (bądź równorzędnych) szkół zawodowych do stażu pracy dolicza się 5 lat;
• pracownik ze świadectwem ukończenia średniej szkoły ogólnokształcącej ma doliczane 4 lata do stażu pracy;
• za ukończenie szkoły policealnej liczy się 6 lat stażu;
• zdobycie licencjatu lub dyplomu ukończenia szkoły wyższej to 8 lat doliczanych do stażu pracy.

Warto w tym miejscu zaznaczyć, że Kodeks Pracy reguluje wyłącznie podstawowy wymiar urlopu wypoczynkowego. Dopuszczalne są sytuacje, w których firmy decydują się na korzystniejszy dla pracowników wymiar urlopu wypoczynkowego, z uwagi np. na specyficzne warunki na danym stanowisku pracy.

Co z urlopem na żądanie?

Każdemu z nas zdarzają się sytuacje, w których z zupełnie niezależnych od siebie przyczyn albo na skutek niespodziewanych problemów natury osobistej, nie jesteśmy w stanie w danym dniu pojawić się w pracy. Zazwyczaj w takich awaryjnych sytuacjach korzysta się z możliwości wzięcia urlopu na żądanie. Każdy pracownik w ciągu roku może go wziąć 4 razy. Trzeba jednak wiedzieć, że nie jest to żaden dodatkowy urlop, ale część urlopu wypoczynkowego.

Urlop wypoczynkowy dla pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze godzin

Zasada dotycząca udzielania urlopu wypoczynkowego pracownikom zatrudnionym w niepełnym wymiarze godzin jest dość prosta – przysługuje im proporcjonalnie mniej dni wolnych do wykorzystania. I tak na przykład osoba ze stażem pracy wynoszącym poniżej 10 lat, zatrudniona na ¼ etatu, może skorzystać z 5 dni urlopu wypoczynkowego w ciągu roku. W sytuacji, kiedy dany pracownik chce przejść z pełnego etatu na częściowy, pracodawca jest zobowiązany do udzielenia mu urlopu zgodnie z warunkami panującymi przed zmianą.

Zatrudnienie pracownika w trakcie roku kalendarzowego

Prawo do wykorzystania całego urlopu wypoczynkowego przysługuje pracownikowi niezależnie od tego, w jakim czasie rozstał się z jednym, a związał z innym pracodawcą. W starej firmie winien on wykorzystać urlop wypoczynkowy proporcjonalnie do dnia zakończenia pracy, zaś nowy pracodawca jest zobowiązany do udzielenia mu reszty urlopu, którego wymiar określi poprzedni pracodawca w świadectwie pracy.

Przeczytaj także: Digitalizacja wniosków urlopowych – czy warto?

Czy pracodawca ma prawo odwołać pracownika z urlopu wypoczynkowego?

Jedynie w przypadku zaistnienia nieprzewidzianych okoliczności, pracodawca ma prawo odwołać pracownika z urlopu wypoczynkowego. Trzeba spełnić także szereg wymogów formalnych, by taki wniosek miał moc prawną. Przede wszystkim pracodawca musi jednoznacznie określić okoliczności, które wpłynęły na podjęcie takiej decyzji oraz wskazać termin stawienia się w pracy. Najlepiej jest przekazać ją pracownikowi w formie pisemnej, tak aby miał możliwość zapoznania się z nią. W przypadku rozmowy telefonicznej, pracodawca musi zadbać o to, by uczestniczył w niej świadek.

W przypadku odwołania pracownika z urlopu, na pracodawcy spoczywa obowiązek pokrycia pewnych kosztów, które poniósł pracownik w związku z wyjazdem: transportu, pobytu na urlopie za część niewykorzystanego urlopu oraz tych obejmujących całą rodzinę pracownika, jeśli ten spędzał urlop z bliskimi.

Do kiedy należy wykorzystać urlop wypoczynkowy?

Co do zasady pracownik powinien wykorzystać cały przynależny mu urlop w danym roku kalendarzowym. Jeśli jednak z jakichś przyczyn tego nie zrobi, niewykorzystane dni „przechodzą” na kolejny rok. Pracodawca może udzielić pracownikowi zaległego urlopu w nieprzekraczalnym terminie 30. września kolejnego roku kalendarzowego, z zaznaczeniem, że ten dzień może być pierwszym dniem urlopu.

Przeczytaj także: Jak sprawnie zarządzać wnioskami urlopowymi?