Wszystko co musisz wiedzieć o składkach na ubezpieczenie społeczne

Częstym błędem jest utożsamianie składek ZUS ze składkami na ubezpieczenie zdrowotne. Tymczasem te pierwsze obejmują opłaty za ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe i chorobowe. Ich wysokość jest oczywiście dokładnie określona przez przepisy i są one – w zależności od tytułu ubezpieczenia – pokrywane częściowo przez ubezpieczonego, a częściowo przez płatnika składek. Podstawą do ich obliczania jest przychód zatrudnionej osoby.

Jaka jest wysokość poszczególnych składek ZUS?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, wysokość składek na ubezpieczenie społeczne wynosi kolejno:

• 19,52 % podstawy wymiaru – na ubezpieczenie emerytalne;
• 6,00 % podstawy wymiaru – na ubezpieczenia rentowe;
• 2,45 % podstawy wymiaru – na ubezpieczenie chorobowe;
• od 0,40 % do 8,12 % podstawy wymiaru – na ubezpieczenie wypadkowe (zależnie od rodzaju pracy) – przy czym standardowa składka wynosi 1,93% dla płatników podlegających zgłoszeniu do rejestru REGON i zgłaszających do ubezpieczenia wypadkowego nie więcej niż 9 ubezpieczonych lub nie podlegających zgłoszeniu do rejestru REGON niezależnie od ilości zgłoszonych ubezpieczonych.

Odliczanie składek od dochodu

Wartość niektórych składek można odliczyć od dochodu w rocznym zeznaniu podatkowym. Uprawnione jest pomniejszenie dochodu o wartość składek odprowadzonych w danym roku podatkowym na własne ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe. Ta zasada dotyczy także składek potrąconych w danym roku podatkowym przez płatnika ze środków podatnika od przychodu podlegającemu opodatkowaniu (wyjątkiem są tu składki, których podstawę stanowi dochód, a właściwie przychód zwolniony od podatków oraz składek) oraz składek zapłaconych w roku podatkowym ze środków podatnika na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne podatnika lub osób z nim współpracujących w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego bądź w Konfederacji Szwajcarskiej ( z zastrzeżeniem, że istnieje podstawa wynikająca z umowy o uniknięciu podwójnego opodatkowania).

Przeczytaj także: Koszty pracodawcy – ile kosztuje zatrudnienie pracownika?

Składki pracodawcy

Każdy przedsiębiorca będący podatnikiem zatrudniający pracowników zobowiązany jest do częściowego opłacania za zatrudnione przez siebie osoby składek ZUS. Oznacza to zatem, że musi odprowadzić składki na ubezpieczenie społeczne nie tylko za siebie, ale też za swoich pracowników. O ile te pierwsze (jak również składki odprowadzane za współpracowników) mogą zostać odliczone od podatku, o tyle składki za pracowników są rozliczane w kosztach podatkowych.

Składki, które przedsiębiorca odprowadza za siebie, mogą zostać potraktowane jako koszty uzyskania przychodu albo stanowić podstawę do ich odliczenia w rocznym zeznaniu podatkowym. Ważne, że jako koszty mogą zostać zakwalifikowane wyłącznie te składki, które zostały faktycznie opłacone (a nie tylko wymagalne). Podobnie w przypadku składek odprowadzanych za pracownika – dopóki nie zostaną one wpłacone na konto ZUS, pracodawca nie ma podstawy, by rozliczyć je w kosztach podatkowych.

Przeczytaj także: Ulga na złe długi – to musisz o niej wiedzieć

Składki a kilka tytułów ubezpieczeń

Częstą jest sytuacja, kiedy podatnik zyskuje kilka tytułów ubezpieczeń. Dzieje się tak np. wtedy, kiedy osoba zatrudniona jest u dwóch lub więcej pracodawców. Trzeba wiedzieć, że – w zależności od formy zatrudnienia – składki na ubezpieczenie społeczne mogą nie być obowiązkowe w każdym przypadku i mogą być opłacane dobrowolnie. Nie zmienia to faktu, że zarówno składki opłacane z wielu tytułów (w tym dobrowolnie) można ująć w rocznym zeznaniu podatkowym i odliczyć od dochodu.