Celem wprowadzenia nowych regulacji dotyczących specjalnego rejestru podatników VAT jest uszczelnienie systemu poboru podatku VAT oraz zminimalizowanie możliwego ryzyka udziału uczciwych podatników w karuzelach VAT.

Na mocy tych przepisów szef KAS został zobowiązany do udostępnienia rejestru czynnych podatników VAT. W odróżnieniu od wcześniejszych wersji, w nowym rejestrze znajduje się także funkcjonalność sprawdzenia zmiany statusu podatnika w ciągu ostatnich pięciu lat. Są wiec dostępne pewne, prawdziwe, aktualizowane codziennie informacje o statusie podatnika VAT. Mamy mieć do czynienia ze znaczącą poprawą jakości informacji o podatnikach.

W tym samym wykazie od 1 września obowiązkowo są zamieszczone numery rachunków bankowych używanych do prowadzenia działalności gospodarczej. Administracja skarbowa czerpie dane o tych rachunkach ze zgłoszeń, które składają i aktualizują przedsiębiorcy. Teraz te dane będą dostępne w jednym rejestrze.

Jaki jest cel tych zmian? Od stycznia 2020 r. rejestr będzie wykorzystywany (obowiązkowo) do dokonywania płatności za towary i usługi wyłączenie na znane administracji skarbowej rachunki bankowe. Obowiązek będzie dotyczył płatności za faktury od limitu 15 tys. zł.

W przypadku płatności powyżej 15 tys. zł na niewłaściwy rachunek bankowy (spoza rejestru), nie będzie można jej uznać za koszt uzyskania przychodów.

Jeżeli dokonamy płatności na inny rachunek, ponieważ np. na fakturze był inny numer niż w rejestrze, to będziemy zobowiązani do rozpoznania takich kosztów jako koszty, które nie stanowią KUP.

Jak można się przed tym ustrzec?

W ciągu trzech dni należy poinformować naczelnika urzędu skarbowego, że dokonaliśmy płatności na niewłaściwy rachunek. W praktyce to zgłoszenie jest jednak skomplikowane, ponieważ trzeba je złożyć do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury. W praktyce może to stanowić kłopot wynikający z trudności, jaką jest ustalenie urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury.

Innym sposobem na uniknięcie sankcji jest dokonanie płatności metodą split payment. Jeżeli skorzystamy z obcego rachunku (spoza rejestru) i dokonamy płatności metodą podzielonej płatności, wówczas taka płatności zakwalifikuje się do kosztów uzyskania przychodów.

Podsumowanie:

Nowe obowiązki nabywcy (płacącego faktury)​:

• płatności za fakturę na rachunek bankowy znany KAS dla kwot transakcji większych lub równych 15 000 zł​,
• płatności przelewem w metodzie split payment na rachunek inny niż z wykazu KAS,​
• w przypadku gdy dokonano płatności zwykłym przelewem na rachunek nieznany KAS, należy poinformować NUS właściwego dla wystawcy w terminie trzech dni​,
• w przypadku nieprzekazania informacji dokonać „samoukarania” w PIT/CIT, rozpoznając NKUP.